Yetişmiş eleman sorunu bütün Türkiye’de büyüyerek devam ediyor. Türkiye’nin ve Antalya’nın uzun yıllardır önemli üretim ve dolayısıyla gelir kalemlerinden olan tarım sektöründe de yetişmiş eleman sıkıntısı yaşanıyor. Öyle ki tarım sektöründe yeni eleman azlığından dolayı ortalama işçi yaşı 55’lere dayanmış durumda.
Devletin politikası üretime dahil etme olmalı
Bu noktada sorunun çözümü için atılan önemli adımlardan olan tarım meslek liselerinde ise bir başka sorun göze çarpıyor. Okuldan mezun olan gençlerin ancak yüzde 2’si tarım alanında istihdam edilerek hayatlarını devam ettiriyor. Hemen her sektörde olduğu gibi işçi bulmakta zorlanan tarım sektörünün en önemli kurumlarından olan Antalya Ticaret Borsası ise tarımdaki eleman sıkıntısı noktasında çözüm için projeler geliştirmeye devam ediyor. Konu ile alakalı konuşan Antalya Ticaret Borsası (ATB) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır tarım meslek liselerinden mezun olan çocukların tarım sektöründe yer alabilmeleri için çeşitli fikirleri olduğunu ve bunu yetkili makamlar ile paylaştıklarını ifade etti. Çandır: ‘İnsanların sürekli eğitimde kalması yerine, üretim içine dahil olması devletin en önemli politikalarından birisi olmalıdır’ diye konuştu
Özel statü kazandırılmalı
‘Çocuklar okullarını bitirdiklerinde ebeveynleri onların birer doktor, birer avukat olmasını istiyor’ diyen Başkan Çandır: ‘‘Liselerini bitiren çocuklar da bir üniversiteye bu hedef doğrultusunda çok da bir engelleri olmadan gidebiliyor. Lisede staj yapsa bile sonuçta genç insanlar başka şehirde üniversite hayatı yaşamayı istiyorlar. Sonuçta toprakta çalışmak yerine masa başında çalışmak daha tercih edilebilir duruyor. O çocuklar da bunu düşünüyor. Biz de bu konuda sürekli olarak fikrimizi ve talebimizi dile getiriyoruz. Diyoruz ki meslek liselerine özel bir statü kazandırılsın. Mesela, meslek liselerinde okuyan çocuklar belki bir yıl fazla eğitim alarak yüksekokul mezunu statüsüne getirilsin. Meslek lisesinden mezun olduktan sonra onlardan yapılacak sigorta ve prim gibi kesintilerin bir bölümü belki onlara da geri iade edilebilir. Bu tarz teşvikler geldiğimiz noktada hayati derece önem arz ediyor’’ dedi.
Amaç çocukları üretimin içinde tutabilme
Başkan Çandır: ‘Biz milli eğitim müdürümüz ile birlikte gidip meslek liselerini inceledik. Orada güzel bir alt yapı var evet ama sorunlar da yok değil. O sorunları nasıl aşabiliriz birlikte neler yapabiliriz onları değerlendirdik. Hatta mümkünse belli bölgelerde tarım liselerin sayısını arttırmak hedeflerimiz arasında. Buradaki en önemli unsur bu çocukları üretimin içinde faal bir biçimde tutabilmek’’ ifadeleriyle sektöre yeni dahil olan çocukların üretimin içinde yer almasının önemine dikkat çekti.
Müfredat değişmeli
‘Çocukları üretim içinde tutmak önemli ancak bunu sağlamak için bazı mevhumlar müfredat gereği oluşamıyor’ diyen ATB Başkanı Ali Çandır: ‘Mesela tarım liselerinin bulunduğu illere göre tarımsal eğitim verilmesi önemli ama bu uygulanamıyor çünkü bir müfredat var, bir program var ve bütün ülke doğal olarak o programa uygun ilerliyor. Mesela yaz aylarında üretim yapılan yerler var bizim Antalya’mız gibi kışın üretim yapılan yerler var. Dolayısıyla şehre göre, yazın eğitim alınıp, kış aylarında üretimin başında olunabilir ya da iklim ve tarım yapısına göre yazın üretim başında olunup kışın eğitim verilebilir. Bu tip modeller üzerinde çalışmalarımız sürüyor’ diye konuştu.
Şikayetçi olan firmalar da yardımcı olmalı
Antalya Ticaret Borsası Başkanı Ali Çandır: ‘‘Zaten Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) da bu konuda önemli çalışmalar yapıyor. Biz de bu konudaki fikirlerimizi ilettik. Millî Eğitim Bakanlığı ile görüşüldü. Bu konu oldukça önemli. Çünkü tarımsal üretimde çalışacak insanımız yok. İşçi bulamıyoruz ifadesini kullanan birçok firma var. Bu noktada o firmaların da bu projeler destek olması lazım. Okullar ile yapılan protokollerle o çocukların stajlarının yapmasına imkân sağlanması lazım. Bu konuda da alacak çok yolumuz var’’ diye konuştu.
Mezunlarına avantajlar sağlanmalı
‘Üniversite mezunlarının askerlik gibi bir takım avantajlarını meslek lisesi mezunlarına da sağlamak teşvik etmek açısından önemli olabilir’ diyen Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır Bu çocukları işin içinde tutmak lazım. Bu çocukların çalıştığı yerdeki primlerin işveren tarafından değilse bile devlet tarafından 3- 5 yıllık gibi süreler karşılanarak işverene değil de bu sektörde çalışacak çocuklara paranın verildiği modeller geliştirsek önümüzdeki senelerde daha sağlıklı yol alabiliriz ve amacımıza ulaşabiliriz’ diyerek sözlerini sonlandırdı.