Zengin petrol ve doğalgaz yatakları nedeniyle Orta Doğu’nun altı üstüne getirilmiş, hatta 3. Dünya Savaşı öngörülerine neden olacak gerginlik ortamı süregiderken; Paris’te, insanlığın ve gezegenin geleceğini belirleyebilecek bir toplantı yapıldı. Birleşmiş Milletler üyesi 195 ülke, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı’nda bir araya gelerek, iki hafta boyunca, gezegenin geleceğini tartıştılar. İklim değişikliğiyle mücadele için ‘son şans’ olarak görülen toplantıda ana gündem, dünyadaki sıcaklık artışının 2 derecenin altında tutulması ve fosil yakıt rezervlerinin dörtte üçünün yer altında bırakılması için yapılması gerekenlerdi. Uzun tartışmalar ve bitmeyen kulislerin ardından, bir anlaşma metni, inanılması güç de olsa, oybirliğiyle imzalandı.
“Fosil yakıtlar için sonun başlangıcı” olarak tanımlanan anlaşma uyarınca; kömür, petrol, doğalgaz gibi fosil yakıtları terk etme kararı alındı.
* * * * *
Kolay olmadı anlaşmanın imzalanması; günler, geceler boyu süren tartışmalar yaşandı. Petrolle var olan Suudi Arabistan, anlaşmanın imzalanmaması için elinden geleni yaptı. Diğer Körfez ülkelerinin de benzer tavır içerisinde olduklarını tahmin etmek zor değil. Çalışma tam bir sonuca bağlanırken, bu kez Türkiye’den itiraz geldi. Fransız Cumhurbaşkanı Holland, Ankara’yı arayıp ikna etmek zorunda kaldı. Bu direnişin, Türkiye’nin 80’e yakın kömür santrali projesinden kaynaklandığı sanılıyor.
* * * * *
Bundan sonra ne olacak?
Öncelikle, anlaşma, bir ay sonra Birleşmiş Milletler’deki bir toplantıda resmen imzalanacak. Hukuken bağlayıcı olacak ve 1 Ocak 2020 tarihinde yürürlüğe girecek anlaşmaya, metni onaylayan tüm ülkeler uymak zorunda kalacak.
Dünya enerji sektörü için yeni bir dönem başlayacak. Bu anlaşmadan sonra, dünyadaki yenilenebilir ve temiz enerji kaynaklarına yatırım hızla artacak. Maliyetlerde düşüşü de getirecek olan bu gelişme, enerji verimliliğini de artıracak.
Anlaşma, yoksul ülkelerin temiz enerjiye yatırım yapmak için ihtiyaç duyduğu kaynak sorununu da çözüyor; zengin ülkeler, gelişmekte olan ülkelere, bu yatırımlar için, her yıl 100 milyar dolar yardım yapacak.
* * * * *
Elbirliğiyle yokoluşun eşiğine getirdiğimiz gezegenimizi, elbirliğiyle kurtarma çabasının ilk adımı bu anlaşma. İklim değişikliği, fosil yakıtlar ve savaş arasındaki yakın ilişki düşünüldüğünde; belki de barışa açılan bir kapı. Gecenin koyu karanlığında, cılız da olsa bir aydınlık…